Ermenistan’dan gelen Tatev Hayrapetyan (PhD) sözlü tarih projelerinin Türk-Ermeni meselesinin çözülmesi sürecine olabilecek katkısını anlattı ve Muş’a dair var olan tarihsel anlatıların sonuçlarını incelediği projesinin sunumu yaptı.

Essex Üniversitesi öğrencisi (MA) Tuğçe Erçetin ikinci ve üçüncü track diplomasisinin Türk-Ermeni meselesinin çözülmesi sürecine olabilecek katkısını anlattı ve Ermenistan’ın açılım politikası hakkındaki makalesinin sunumunu yaptı.

Anadolu Kültür’den Tamar Nalcı, Anadolu Kültür’ün eğitim, kültürler arası değişim ve sözlü tarih araştırması sayesinde Türkiye ve Ermenistan popülasyonu arasında iyi ilişkiler kurma amaçlı “Speaking to Each Other: Turkey – Armenia Reconciliation Project” projesini anlattı.

Avasya İncelemeleri Merkezi’nden Hazel Çağan Yüksek Lisans tezi olan “The Reflections of the Turkish-Armenian Crisis between 1973-1984 on Turkish Newspapers” araştırması hakkında bilgi verdi ve Türk-Ermeni meselesine çözüm olarak Türkiye ve Ermenistan’dan gelen gençlerin diyaloglarından oluşan bir sergi organize etmeyi önerdi.

İstanbul Teknik Üniversitesi Devlet Konservatuarı’nda etnomüzikoloji dalında çalışan Burcu Yıldız ve Princeton Üniversitesi’nde antropoloji dalında görev alan Onur Günay birlikte filme aldıkları belgesel “Garod”ın gösterimini yaptılar. Garod, Diaspora’daki müzikal gelenekler ve yaşam tarzını anlatan bir yapım.

Hrant Dink Vakfı’nın Proje Koordinatörü olan Burcu Becermen vakfın “Beyond Waiting… Stories from Turkey-Armenia Border” projesini sundu. Çekimler sırasında Ermenistan’dan ve Türkiye’den genç gazeteciler ve fotoğrafçılar arasında doğrudan iletişimin oluşmasını sağlayan 8 adet kısa belgesel gösterimi yapıldı. Bu belgeseller, genç gazetecilerin ve fotoğrafçıların kolektif olarak çalışmasını ve iki ülke arasındaki diyaloğu geliştirmek adına yarattıkları multimedya eserlerini konu alıyor.

Türk-Ermeni Barış Girişimi Projesi Kapsamında Türkiye ve Ermenistan’dan gelen araştırmacıları ağırladığımız seminer dizisi YoungTalks, 24 Eylül Çarşamba günü serinin beşinci etkinliğiyle Anadolu Kültür ve Kültür Üniversitesi Küresel Siyasal Eğilimler Merkezi, GPOT’tan gelen konuşmacıları ağırladı.

Çiğdem Mater (Anadolu Kültür)

“Ermenistan- Türkiye: Tanışmak, Konuşmak, Üretmek”

Duygu Alpan (Kültür Üniversitesi Küresel Siyasal Eğilimler Merkezi, GPOT)

“Türkiye ve Ermenistan: Toplumlar Arası Diyalog Kurmak” başlıklarında söyleşiler gerçekleştirdi.

Etkinliğin ilk bölümünde Çiğdem Mater, Türkiyeli ve Ermenistanlı sinemacılar olarak Ermenistan-Türkiye Sinema Platformu’nun çektiği filmlerden seçkiler sunarak iki ülke toplumu arasında diyalog kurmanın önemine dikkat çekti. Sinemanın barıştırıcı gücüne olan inançla yola çıkan Ermenistan-Türkiye Sinema Platformu, iki ülkeden sinemacıların birlikte film yapmalarını, iki ülke arasındaki sinema alışverişini geliştirmeyi ve ortak üretimleri arttırmayı hedefliyor. Bu amaçla platformun ürettiği filmlerden bazıları şunlardır: Kunduralarımı İstanbul’da Bıraktım, Galata, Kaybolmayın Çocuklar, Güverci Ustaları, Komşular ve Kukla Tiyatrosu. Etkinliğin ikinci yarısında ise GPoT’tan Duygu Alpan, Türkiye-Ermenistan ilişkilerine yönelik yazılı basında çıkan haberleri, önyargılar ve tarafsızlık ilkesine göre inceledikleri projelerinin, “Türk-Ermeni İlişkileri ve Türkiye Medyası’nda Ermeniler (2006-2009)” başlıklı raporunu sundu. Alpan, sunumu sırasında Hürriyet, Sabah, Radikal, Yenişafak ve Zaman gibi ana akım medyanın beş önemli gazetesine konuyla ilgili yapılan içerik analizinin sonuçlarını paylaştı. Bu gazetelerde çıkan haber sayısının, çıkan haberlerin türünün ve haber stilinin incelendiği çalışma, bu habercilik içeriğinde siyasetçilerin ve resmi söylemin rolü hakkında da kapsamlı ve detaylı sonuçlara yer verdi. Her iki sunumun ardından yapılan Soru & Cevap bölümünde, katılımcıların yoğun ilgisi sebebiyle verimli bir tartışma ortamı gerçekleşti.

15 Ekim 2014 tarihinde düzenlenen YoungTalks serisinin altıncı etkinliğine Erivan merkezli The Civilitas Foundation’dan Ermenistanlı gazeteci ve sosyal medya uzmanı Sargis Khandanyan katıldı. Ermenistan’da etkin bir demokrası anlayışını yerleştirmeyi hedefleyen The Civilitas Foundation, bu amaçla hem konunun uluslararası barış boyutuna odaklanarak Ermenistan’ın komşu ülkelerle ilişkilerini geliştirmek üzere çalışmalar yürütüyor, hem de eğitim ve medya konuları üzerine yoğunlaşıyor. Vakfının Türliye-Ermenistan uzkaşı ve diyalog sürecine katkılarına açıklık getirmek için konuşmasının ilk bölümünde Türkiye ve Ermenistan toplumlarını birbiriyle tanıştırmak ve barıştımak üzere gerçekleştirdikleri projelerden bahseden Khandanyan, sunumunun devamında Ermenistan medyasının Türkiye-Ermenistan ilişkilerine ve Türkiye’ye dair kullandığı habercilik söylemini irdeledi. Bu söyleme eleştirel şekilde yaklaşan Khandanyan, kendisinin de haber spikerliği yaptığı CivilNetTv adlı televizyon kanalında Türkiye hakkında objektif bir dille habercilik yapma çabalarını dile getirdi. Sunumu takiben gerçekleştirilen soru-cevap bölümündeyse, Türkiye-Ermenistan ilişkilerine dair her iki ülkenin medyasında kullanılan söylemlerin karşılaştırması yapılarak bu dilin uzlaşı sürecine olası etkileri hakkında bir tartışma yapıldı.

YoungTalks serisinin yedinci etkinliği 30 Ekim 2014’te gerçekleşti. Serinin bu ayağında Türkiye ve Ermeni toplumlarına dair farklı alanlarda katkı sunan iki uzman ağırlandı. Seminerde öncelikle Türkiye-Ermenistan ilişkilerine ve bunun çok önemli bir parçası olan ifade özgürlüğüne yaratıcı bir bakış açısıyla yaklaşan “Bölgesel Çizgi Roman Maratonu: Çizgi Romanla Sınırları Aşmak” projesinin yaratıcılarından YouthBank International’dan Agata Fortuna’yı dinledik. Fortuna, sunumunda Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan ve Türkiye’den 60 sanatçının katılarak 24 saat içinde ifade özgürlüğü temalı karikatürlere hayat verdiği projenin detaylarına değinerek sorunlu coğrafyalarda barışı ve iletişimi inşa etmenin alternatif yollarının olduğunu gösterdi. Bu sunumun ardından Türkiye ve Ermeni toplumlarına Bilgi Üniversitesi’nden Araştırma Görevlisi Dr. Ohannes Kılıçdağı’nın konuşmasıyla bu sefer tarihsel açıdan yaklaştık. Kılıçdağı, doktora çalışmasından yararlandığı sunumunda II. Meşrutiyet döneminin siyasal ve toplumsal konjonktüründe Osmanlı Ermenilerinin hem devletle ve diğer topluluklarla ilişkilerine hem de kendi içlerindeki ilişkilere odaklanarak anayasal sisteme geri dönüşle birlikte Osmanlı Ermenileri arasında gelişmekte olan siyasi eğilimler üzerine bilgilendirici bir konuşma yaptı. Bu çalışma, Ermeniler arasında yaygınlaşmış siyasi görüşleri analiz edebilmek adına bahsi geçen dönemde Osmanlı Devleti sınırları içerisinde yayımlanmış Ermenice gazete, bildiri, kitap ve kitapçık gibi yazılı kaynaklardan edinilen veriler üzerine inşa edildi. Bu bulgular neticesinde, yerleşik kanının aksine Osmanlı Ermenileri arasında çok çeşitli siyasi yaklaşımların olduğuna dikkat çeken Kılıçdağı, gittikçe güç kaybeden imparatorlukta Ermenilerin gelecek tasavvurlarına açıklık getirdi.

YoungTalks serisinin sekizincisi 6 Kasım 2014 tarihinde düzenlendi. Serinin bu etkinliğinde öncelikle Nor Zartonk’un kurucularından Sayat Tekir “Hrant Dink Sonrasında Ermeniler ve Nor Zartonk” başlıklı bir konuşma yaptı. Sunumunda Türkiyeli bir Ermeni olarak yaşadıklarından yola çıkan Tekir, Türkiye’de Ermeni olmayı, Hrant Dink cinayetinin ardından Ermeni toplumu başta olmak üzere toplumun genelinde görülen dönüşümü ve cinayetin Nor Zartonk’ta yarattığı değişimi anlattı. Sayat Tekir’in ardından Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünde doktora çalışmalarına devam eden Didem Seyis, Türkiye tarihi boyunca yazılmış ders kitaplarının karşılaştırmalı analizini yaparak devletin öğrencilerde yaratmayı hedeflediği ulus tasavvurunda etnik ve dini kimlik grupların yerine dair bir sunum yaptı.

YoungTalks seminerlerinin dokuzuncusu 19 Kasım 2014 Çarşamba günü Bilgi Üniversitesi Siyaset Bilimi bölümünde doktora çalışmalarını sürdürmekte olan Tuğçe Erçetin’in sunumuyla gerçekleşti. Erçetin, İngiltere’deki Sussex Üniversitesi’nde Türkiye’deki Ermenilerin algısına odaklanarak yaptığı yüksek lisans tez araştırmasını seminer katılımcılarıyla paylaştı. Bu çalışma, temel olarak Türkiye’de yaşayan Ermeni kökenli vatandaşların algıladıkları ve tecrübe ettikleri kültürel, politik ve hukuki sorunları ve buna bağlı olarak yaşadıkları ayrımcılığı ve güvensizliği tespit etmeyi hedefledi. 120 Ermeni vatandaşın internet üzerinden cevaplandırdığı anket sonuçlarına dayanan bu çalışmayla birlikte Erçetin, Türkiyeli Ermenilerin kimliklerine bağlı olarak toplumdan aldıkları reaksiyonlar, Ermeni toplumunun karma evliliklere bakışı, çoğunluğu Müslüman bir ülkede yaşayan Hristiyan bir topluluk olarak aglıları ve deneyimleri dahil olmak üzre Türkiye’deki Ermeni toplumuna dair merak edilen pek çok soruya açıklık getirdi.

YoungTalks serisinin onuncu ve son semineri 26 Kasım 2014 tarihinde gerçekleşti. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji bölümünde doktora çalışmalarını sürdüren Özgür Bal ve Zeynep Baykal Ermeni kimliğine dair yaptıkları akademik araştırmaları sundular. Etkinlikte ilk olarak Özgür Bal “Ev’e Yakın, Ev’den Uzak: Buenos Aires, Oxford, Varto, Armıdan’dan Ermenilerle Karşılaşmalar ve Evi Yeniden Kur(gula)mak” başlıklı bir konuşma yaptı. Bal, sunumu sırasında Ermenilerle farklı coğrafyalarda yaşadığı karşılaşmalarından yararlandığı çalışmasından yararlanarak “ev/yuva” kavramı, Türkiye ve diasporada Ermeni kimliği ve Müslümanlaştırılmış Ermeniler konuları üzerinde durdu. Özgür Bal’ın sunumunun ardından Zeynep Baykal ” İstanbul’da Ermeni Ermeni Kimliğinin İnşaası: Yeşilköy Örneği” başlıklı yüksek lisans çalışmasını katılımcılarla paylaştı. Baykal, konuşmasında İstanbul’da Ermenilerin en yoğun olarak yaşadığı bölgelerden biri olan Yeşilköy’deki Ermenilerin etnik kimlik oluşumu, etnik kimliğin üretiminde etkili olan dinamikler ve bu kimliğin değişken sınırları üzerinde yaptığı araştırmanın sonuçlarını paylaştı. Etkinlik, sunumları takip eden toplu soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.